Od 1 stycznia 2025 r. w rozliczeniach podatkowych będzie obowiązywać procedura SME. Dedykowana jest dla małych i średnich przedsiębiorstw, które działają na rynkach unijnych lub mają zamiar podjąć takie działania. Polega na możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego w VAT w innych krajach UE niż siedziba przedsiębiorcy.

Jakie warunki należy spełnić, aby móc skorzystać z takiego rozwiązania:

• łączny obrót nie przekroczył 100 tys. euro we wszystkich 27 państwach członkowskich w bieżącym i poprzednim roku podatkowym,
• przedsiębiorca nie sprzedaje towarów ani nie świadczy usług, które w danym kraju wymagają obowiązkowej rejestracji do VAT,
• nie przekroczenie progów kwotowych określonych przez dane państwo UE,
• spełnienie warunków do zwolnienia z VAT obowiązujących w danym kraju,
• kraj, w którym przedsiębiorca chce skorzystać ze zwolnienia musi mieć wdrożona procedurę SME.

Uwagi:

• bycie czynnym podatnikiem VAT zarejestrowanym w Polsce nie wyklucza możliwości skorzystania z procedury w innych krajach członkowskich,
• limit 100 tys. euro liczony jest proporcjonalnie do okresu prowadzonej działalności w trakcie roku podatkowego,
• przeliczenia na złote wartości wyrażonych w walutach obcych w celu określenia wartości sprzedaży dokonuje się według kursu wymiany opublikowanego przez Europejski Bank Centralny w pierwszym dniu roku.

Formalności, jakich należy dopełnić:

1. rejestracja statusu podatnika zwolnionego poprzez złożenie VAT-R, jeżeli wcześniej podatnik nie był zarejestrowany,
2. złożenie tzw. uprzedniego powiadomienia do Naczelnika Drugiego Urzędu Skarbowego Warszawa-Śródmieście w formie elektronicznej poprzez e-Urząd Skarbowy.

W kolejnym etapie Naczelnik ww. urzędu skarbowego w ciągu 35 dni roboczych podejmie decyzję o nadaniu numeru identyfikacyjnego EX, potwierdzeniu już istniejącego numeru EX (dotyczy rozszerzenia działalności o kolejne kraje członkowskie) lub odmowie nadania numeru EX. Ważność numeru „EX” można sprawdzać na unijnej platformie: SME-on-the-web dostępnej od 1 stycznia 2025.

Czy numer EX wpływa na rejestrację do VAT UE? Numer EX ma charakter wyłącznie identyfikacyjny i służy wyłącznie zwolnieniu z VAT w ramach procedury SME. Podatnik może być natomiast nadal zobowiązany do rejestracji w ramach VAT-UE. Posiadanie aktywnego numeru VAT-UE nie pozbawia prawa do korzystania ze zwolnienia w ramach procedury SME. Numer EX oraz VAT-UE są od siebie całkowicie niezależne. Urzędy skarbowe będą aktualizować statuty podatników zwolnionych z VAT w Polsce, ale zarejestrowanych jako podatnicy VAT UE. Będą oni oznaczani jako „podatnicy VAT zwolnieni” i widoczni na tzw. białej liście VAT.

Podstawowym obowiązkiem podatnika w ramach procedury SME  jest składanie kwartalnych informacji w ciągu miesiąca od zakończenia kwartału, przy czym termin ten nie ulega wydłużeniu, jeśli ostatni dzień przypada na weekend lub dzień wolny od pracy. Powinny one zawierać dane podatnika, polski numer identyfikacyjny EX oraz wysokość obrotów w euro za dany kwartał w każdym państwie członkowskim, w tym wartość sprzedaży w Polsce. Jeżeli numer EX został nadany w kwartale następującym po złożeniu tzw. uprzedniego powiadomienia, przedsiębiorca musi złożyć informacje kwartalne za kwartał, w którym złożono to powiadomienie, oraz za kolejne kwartały poprzedzające nadanie numeru EX. Informacje należy składać wyłącznie poprzez e-Urząd Skarbowy.

Rezygnacja ze zwolnienia SME będzie skuteczna od:

• pierwszego miesiąca kwartału następującego po kwartale, w którym podatnik poinformował o tej rezygnacji – w przypadku gdy poinformowanie nastąpiło w pierwszym albo drugim miesiącu kwartału,
• drugiego miesiąca kwartału następującego po kwartale, w którym podatnik poinformował o tej rezygnacji – w przypadku gdy poinformowanie nastąpiło w ostatnim miesiącu kwartału.

Skutkiem rezygnacji będzie dezaktywacja nadanego numeru EX.

Podobnie jak w przypadku krajowego zwolnienia podmiotowego w VAT możliwa jest utrata prawa do zwolnienia w ramach SME:

• po przekroczeniu limitu 100 tys. euro obrotów łącznie na terenie całej UE – utrata prawa do transgranicznego zwolnienia z VAT,
• po przekroczeniu limitu ustalonego w danym kraju członkowskim – utrata prawa do zwolnienia VAT tym kraju.

Podatnicy, którzy przekroczą roczny obrót 100 tys. euro w Unii Europejskiej, czyli stracą prawo do zwolnienia VAT, mają 15 dni roboczych na złożenie informacji kwartalnej za okres od początku kwartału do dnia przekroczenia tej kwoty. W tym przypadku jeśli termin upłynie w sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, ulega on wydłużeniu do pierwszego dnia roboczego następującego po tym dniu

Procedura SME ma na celu umożliwienie małym przedsiębiorstwom z innych państw członkowskich Unii Europejskiej dokonywania transgranicznych dostaw zwolnionych z podatku VAT w taki sam sposób, jak podmioty krajowe.  Chodzi o zapewnienie równych warunków dla wszystkich małych i średnich przedsiębiorstw (Small Medium-sized Enterprise), niezależnie od ich siedziby.

Więcej informacji można znaleźć TUTAJ.